زخم پوست یا جراحت به انگلیسی: wound در دانش پزشکی، آسیبی است که در آن پوست خراشیده، پاره، بریده، سوراخ یا دریده شود یا بعلت یک تروما با اینکه پوست سالم مانده ولی در زیر آن آثار قرمزی یا کبودی دیده شود.
به شکل مختصر جداسازی اتصال بین سلولی بخشی از پوست یا گوشت بدن را زخم پوست گویند.جراحت به دو نوع بسته و باز تقسیم شده است؛ بریدگی یا پارگی پوست از جمله جراحتهای باز و کوفتگیها از جمله جراحتهای بسته میباشند.
گروه بندی جراحت
در سیستم طبقهبندی جراحت مصوب صلیبسرخجهانی نوع زخم پوست و جراحت به گروهها و انواع مختلف تقسیم شده است. برای این منظور از حروف E, X, C, F, V, و M استفاده شده است.
حروف E: برای قطر ورودی زخم پوست به سانتیمتر.
حروف X: برای قطر خروجی زخم پوست به سانتیمتر.
حروف C: عمق جراحت در حدود زخم بسته دو انگشت.(با بله یا خیر پاسخ داده شده است)
حروف F: برای عنوان شکستگی همراه جراحت. عدد صفر برای پاسخ منفی٬ عدد یک برای شکستگی کوچک و عدد دو برای شکستگیهای بزرگ.
حروف V: برای تعریف زخم بسته جراحت با تهدید حیات بیمار(مغز٬ ریه و عروق بزرگ) با پاسخ مثبت و منفی.
حروف M: برای تعریف ورود شئ فلزی در زخم پوست(مانند گلوله) که در رادیوگرافی مشخص بهبود زخم باشد با پاسخ مثبت یا منفی.
مراحل بهبود زخم پوست
مرحله هموستاز یا انعقادی : اولین مرحله پاسخ بدن به دنبال ایجاد پارگی در زخم پوست، خونریزی میباشد. سپس فعالیت پلاکتها شروع شده که موجب بند آمدن خونریزی میشوند.به دنبال خونریزی در محل آسیب دیدگی، انقباض عروقی ، آزاد شدن هیستامین و آدنوزین تری فسفات مشاهده شده است.
پلاکتها در این مرحله ، فرایند انعقاد خون را شروع کرده و با ایجاد لایهای از فیبرین، موجب پوشاندن سطح زخم پوست میشوند.
مرحله تکثیر : بافت جوانهای شکل میگیرد.
مرحله بلوغ : بافت جوشگاه درمان زخم در این مرحله پدید میآید.